Son günlerde İstanbul'un pazarlarında en çok konuşulan konu şüphesiz ki taze fasulye fiyatları. Geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre neredeyse %50'ye varan bir zam ile karşı karşıya olan tüketiciler, bu artışın sebeplerini merak etmeye başladı. Hava koşulları, tarımsal üretimdeki değişiklikler ve döviz kurlarının etkisi, bu zammın ardındaki başlıca etkenler arasında yer alıyor. İstanbul'un ünlü pazaryerleri, günlük hayatın vazgeçilmez ürünlerinden biri olan taze fasulyenin zam şampiyonu olmasıyla birlikte, hem fiyat hem de kalite dengesini sorgulatıyor.
Taze fasulyenin fiyatındaki artışın en önemli nedeni, iklim koşullarındaki ani değişimler. Türkiye’nin dört bir yanındaki taze fasulye üretimi, genellikle yaz mevsiminde zirve yapar. Ancak bu yıl, yağmur ve sıcak hava dalgalarının dengesizliği, üretim alanlarını olumsuz etkiledi. Üretimdeki azalma, pazar fiyatlarının yükselmesine doğrudan yansıdı. Uzmanlar, mevsim normallerinin dışındaki hava durumu nedeniyle üreticilerin daha az ürün elde ettiklerini ve buna bağlı olarak da pazar fiyatlarının yükseldiğini ifade ediyor.
Diğer bir etken ise, döviz kurlarındaki dalgalanmalardır. Tarımsal girdi maliyetlerinin artması, üreticilerin taze fasulye satış fiyatlarını artırmasına neden oluyor. Gübre, tohum ve mazot gibi tarımsal girdi ürünlerinin fiyatlarının yükselmesi, üreticilerin maliyetlerini artırarak son kullanıcıya yansımasına yol açtı. Bu durum, taze fasulye ve diğer sebze-meyve fiyatlarının artmasına neden olurken, özellikle dar gelirli ailelerin bütçelerini zorlayan bir etken oldu.
Taze fasulye gibi temel gıda ürünlerindeki fiyat artışları, tüketicinin alışveriş alışkanlıklarını da değiştiriyor. Cebini düşünen aileler, artık sebzeler arasında en uygun fiyatlı olanı tercih ederken, taze fasulyenin yerini diğer sebze alternatiflerine bırakması söz konusu olmaya başladı. Pazarlarda yaşanan bu döngü, bu yıl taze fasulye satın almak isteyenlerin sayısında gözle görülür bir azalmaya neden oldu.
İstanbul'daki bazı pazarlarda, taze fasulyenin fiyatı 30 TL'ye kadar çıkarken, bazı yerlerde bu fiyat 25 TL civarında seyretmekte. Ancak bu durum aciliyet ve arz-taleple değişebiliyor. Özellikle hafta sonu pazar yoğunluğu zamanları, satışların arttığı dönüşümlerde, fiyatların daha da yükselebileceğine dair sinyaller veriyor. Tüketiciler ise, fiyatların düşmesi umuduyla pazarları takip etmeye devam ediyor.
Sonuç olarak, İstanbul'da taze fasulye fiyatlarındaki artış, birçok etmenin bir araya gelmesi sonucu ortaya çıkmış durumda. İklim koşullarından tarımsal girdi maliyetlerine kadar birçok faktör, bu temel gıda ürününün fiyatını etkiliyor. Pazarlarda yaşanan bu değişimler, sadece tarım sektörünü değil, aynı zamanda tüketicileri de etkileyen bir dizi risk faktörü taşıyor. İstanbul'un zengin pazar kültüründe taze fasulye hala önemli bir yer kaplasa da, bu artışlarla birlikte gelecekteki talep ve arz dengesinin nasıl şekilleneceği merak konusu olmaya devam ediyor.